Ścieżka SMART – na czym to dokładnie polega?

W ramach nowego programu FENG (Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki – kontynuacja znanego już Państwu z poprzedniej perspektywy finansowej Programu Operacyjnego Innowacyjny Rozwój) w ścieżce SMART mogą Państwo aplikować na prace badawczo-rozwojowe lub wdrożenie wyników prac B+R (należy wybrać jeden z tych obligatoryjnych modułów), a następnie dodatkowo (podczas jednej aplikacji) na:

• utworzenie lub rozwój centrum badawczo-rozwojowego – dofinansowanie inwestycji w infrastrukturę niezbędną do realizacji agendy badawczej na rzecz tworzenia innowacyjnych produktów lub usług,
• cyfryzacja – finansowanie inwestycji związanych z zastosowaniem rozwiązań cyfrowych w przedsiębiorstwie, których celem jest transformacja cyfrowa działalności produkcyjnej, usługowej, modelu biznesowego, procesów oraz zapewnienia cyberbezpieczeństwa,
• zazielenienie przedsiębiorstw – transformacja przedsiębiorstw w kierunku zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o obiegu zamkniętym, w tym rozwój nowych modeli biznesowych na to ukierunkowanych,
• internacjonalizacja działalności – umiędzynarodowienie produktów, tj. promocja zagraniczna wyrobów lub usług pod marką produktową przedsiębiorstwa lub produktów będących własnością przedsiębiorcy,
• wzrost kompetencji kadr.

Wsparcie w projekcie udzielane będzie w formie dotacji bezzwrotnej, z wyjątkiem modułu wdrożenia innowacji, gdzie beneficjenci otrzymają dotację warunkową, której zwrot będzie uzależniony od osiąganych przychodów z wdrożenia innowacyjnego rozwiązania.

W przypadku projektów badawczo-rozwojowych dofinansowanie zależne jest wyłącznie od statusu przedsiębiorstwa – mikro i małe przedsiębiorstwa (zatrudniające do 10 osób) otrzymają maksymalnie 80% dofinansowania, średnie przedsiębiorstwa zatrudniające do 50 osób otrzymają do 75% dofinansowania, za to duże przedsiębiorstwa (zatrudniające co najmniej 250 osób) otrzymają maksymalnie 65% dofinansowania.

Natomiast poziom dofinansowania w przypadku projektów inwestycyjnych (wdrożenie prac B+R) zależy przede wszystkim od statusu przedsiębiorstwa oraz lokalizacji projektu. I tak, firma zatrudniająca 9 osób realizująca projekt w województwie lubelskim otrzyma 70% dofinansowania na budowę hali i zakup maszyn i urządzeń. Dobra wiadomość jest taka, iż w rozdaniu środków unijnych na lata 2021-2027 duże przedsiębiorstwa będą mogły otrzymać również dofinansowanie na projekty inwestycyjne – tutaj także poziom dofinansowania zależny będzie od lokalizacji projektu – np. duża firma realizująca swój projekt w województwie małopolskim otrzyma 50% dofinansowania.

O co chodzi z dotacją warunkową?

Dotacja warunkowa zakłada podział kwoty dofinansowania na dwie części:

• Część bezzwrotną – klasyczna dotacja, czyli kwota niepodlegająca zwrotowi.
• Część zwrotną (DZ) – część dofinansowania, która podlega zwrotowi – w części lub w całości – po zaistnieniu określonych warunków.

Wyjściowe proporcje części zwrotnej i bezzwrotnej są zależne od statusu przedsiębiorstwa – poniżej tabela:

Jednak faktyczna wartość dotacji, którą trzeba będzie zwrócić, zależy od sumy przychodów (przychody netto) wygenerowanych przez projekt (w związku z realizacją projektu) w okresie 4 lat od zakończenia realizacji projektu.

Konkretny przykład zastosowania dotacji warunkowej

Firma z branży meblarskiej z województwa śląskiego, mająca status małego przedsiębiorstwa, opracowała innowacyjną i ekologiczną technologię łączenia płyt MDF. Prace B+R przedsiębiorstwo przeprowadziło we własnym zakresie, jednak potrzebuje sfinansować koszty budowy hali oraz zakupu linii technologicznej celem wdrożenia opracowanej technologii. Wartość planowanej inwestycji wdrożeniowej wynosi 10 mln zł (wartość netto). Przedsiębiorstwo, aplikując w ramach modułu wdrożeniowego, z programu FENG mogłoby liczyć na 5 mln zł dofinansowania (50% wartości kosztów kwalifikowanych) w podziale na następujące części:

• 2,5 mln zł bezzwrotnej dotacji warunkowej (10 mln kosztów projektu *50% dofinansowania zgodnie z mapą pomocy regionalnej, *50% – zgodnie z tabelą powyżej – dla mikro i małych przedsiębiorstw);
• 2,5 mln zł zwrotnej dotacji warunkowej, której ostateczna wysokość będzie uzależniona od wartości uzyskanych przychodów z wdrożenia w okresie 4 lat od zakończenia projektu. Poniżej przedstawiamy trzy warianty:

W najbardziej optymistycznym wariancie, gdy wartość przychodów z komercjalizacji wyniesie co najmniej tyle, ile wynosi łączna wartość otrzymanego dofinansowania (suma części zwrotnej i bezzwrotnej), tj. 5 mln zł, przedsiębiorstwo będzie musiało zwrócić po 4 latach jedynie 5% z części zwrotnej, tj. 125 tys. zł.

W wariancie pośrednim, gdy wartość przychodów z komercjalizacji wyniesie 75% łącznie wartości otrzymanego dofinansowania (suma części zwrotnej i bezzwrotnej), tj. 3,75 mln zł, przedsiębiorstwo będzie musiało zwrócić po 4 latach 35% z części zwrotnej, tj. 875 tys. zł.

Natomiast w wariancie pesymistycznym, gdy wartość przychodów z komercjalizacji wyniesie poniżej 75% łącznej wartości otrzymanego dofinansowania (suma części zwrotnej i bezzwrotnej), wtedy przedsiębiorstwo będzie musiało zwrócić po 4 latach 100% części zwrotnej, tj. 2,50 mln zł.

Dodatkowo na prośbę beneficjenta zwrot może zostać rozłożony na równe raty, do 36 miesięcy (za spłatę ratalną nie będą naliczane dodatkowe odsetki). Natomiast dla MŚP w przypadku jednorazowej spłaty przedsiębiorstwo zwraca 80% kwoty do zwrotu (w przypadku dużych przedsiębiorstw 90%).

Reasumując, w projektach, które będą cechować się wysoką opłacalnością, do zwrotu będzie jedynie 2% łącznie otrzymanego dofinansowania (w przypadku jednorazowej spłaty).

Nabór wniosków dla mikro, małych i średnich firm będzie realizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Duże przedsiębiorstwa – wnioski o dofinansowanie w programie FENG – będą składać do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.